Vandaag bezoek ik een boerengroep in Kinigi. Als we aan komen rijden, staan er 8 vrouwen klaar om ons te verwelkomen. Twee van hen hebben een baby bij zich. Na de, zoals gebruikelijk, uitgebreide begroeting, gaan we het huis van één van hen binnen. In de kleine woonkamer zitten we gezellig dicht tegen elkaar aan. Patrizia, de landbouwvoorlichster van Imbaraga, legt uit dat ik voor Agriterra een onderzoek doe naar de positie van de aardappelboerin in Rwanda.
Ze vertellen dat de groep uit 22 vrouwen en 8 mannen bestaat. Ze huren gezamenlijk een veld. De werkzaamheden voeren ze gezamenlijk uit. Er is een comité dat de beslissingen over de teelt neemt. Na de oogst gaat het geld naar de kassier en krijgt ieder een deel van de opbrengst uitbetaald. Met het overblijvende wordt weer nieuw pootgoed en kunstmest gekocht. Als coöperatie kunnen ze gemakkelijker geld lenen van de bank. De getrouwde vrouwen krijgen zelf het geld van de kassier. In sommige gevallen moeten ze bij thuiskomst direct aan hun man vertellen hoeveel ze hebben gekregen. Hij beslist dan welk bedrag ze aan hem moet afdragen, soms is dat alles. Hoe zijn vrouw eten en kleding voor de kinderen moet kopen moet ze dan zelf maar uitzoeken.
Ze vragen ook naar de situatie in Nederland. Als ik vertel over de “papadagen” , waarbij de vader minder gaat werken om voor de kinderen te zorgen, liggen ze dubbel van het lachen op de bank. Ze vinden het ook wonderlijk dat er gezinnen zijn waar de vrouw het geld beheert. Het idee staat ze echter wel aan, vrouwen kunnen nu eenmaal beter sparen dan mannen. Co-ouderschap waarbij de kinderen een paar dagen bij de moeder en een paar dagen bij de vader wonen, vinden ze heel erg voor de kinderen. Alle gezichten betrekken als ik uitleg hoe dit systeem werkt. Ze vinden het heel interessant om te horen hoe de gezinnen in Nederland de zaken regelen.
Hun aardappelveld ligt er niet zo florissant bij. Het is erg droog en de planten zijn al aan het afsterven. Er zit nog nauwelijks opbrengst onder. Alleen de strook langs de beek staat nog groen. Als ik vraag waarom ze het water van de beek niet gebruiken om de aardappelen water te geven, krijg ik geen antwoord. Van anderen hoorde ik dat de grond hier geen water kan vasthouden. Het zou dus heel veel moeite kosten om voldoende water bij de aardappelen te krijgen. De opbrengst zal erg tegenvallen. Ze schatten dat het perceel 4 ton per ha opbrengt. De kassier zal dit jaar niet veel te verdelen hebben.
