Mijn dag begint met een gesprek met Jean Claude uit Congo (COAKI). Hij heeft twee dagen gereisd onder barre omstandigheden. Het is nog echt gevaarlijk voor mensen om te reizen in Congo. De rebellen vallen zonder reden reizigers aan. Hij is hier om kennis op te doen voor zijn chipsbakkerij. We hebben een geanimeerd gesprek over kosten en marketingtechnieken. Hij is goed! Ze zijn in november begonnen en hebben nu al 50 verkooppunten. En dat zonder electriciteit. Ze sealen de zakjes dicht boven een kaars. Hij weet zijn kosten moeiteloos te noemen en we komen al snel tot een kostprijsberekening. Een investering in verdere mechanisatie is vanuit de exploitatie geen probleem. Ze hebben alleen het geld niet. Misschien dat een microcredit uitkomst kan bieden.
Dan rijden we naar het kantoor van Imbarga, de Rwandese organisatie die al een jaar bezig is met chips bakken. Joseph is naar een belangrijke vergadering. We starten een workshop met de aanwezige mensen. Ik begin met een organogram. Wie is verantwoordelijk voor welke taak? Voor de marketing steken twee mensen hun vinger op. Oke ieder de helft, zeg ik. Na wat heen en weer gepraat staat er een organogram waar ieder het mee eens is. Vervolgens proberen we de kosten in beeld te brengen. We beginnen met de arbeidskosten. De ene marketeer blijkt 100.000 franc per dag te kosten, de andere 35.000 franc (800 franc is 1 euro). Ik vraag hen te denken als ondernemers en wat we denken van dit verschil. Aarzelend komen we tot de conclusie dat de dure werknemer te duur is voor de marketing.
Na de arbeidskosten komen de kosten voor de grondstoffen aan de beurt. Ze hebben het allemaal goed gedocumenteerd. Hieruit blijkt dat ze 10 kg aardappelen nodig hebben voor 1 kg chips. Ze snappen niet dat ik dat niet geloof. 4 kilo is het maximum beweer ik. Er volgt een weddenschap (ik drink nu het bier wat ik gewonnen heb). We gaan naar de bakkerij, wegen 1 kg aardappelen af en bakken er chips van. Vol spanning wegen we de chips. 340 gram! Er is dus maar 3 kg aardappelen nodig voor 1 kg chips. Over de administratie praten we maar niet meer. Het betekent wel dat ze uitstekende aardappelen hebben. We hebben de baktechniek aangepast aan het bakken op houtskool en het resultaat mag er zijn. De chips die we vandaag gebakken hebben is perfect!
Iedereen is tevreden over de dag, we hebben een kostprijs, een marketing strategie, een nieuwe manier van administreren en uitstekende chips. Joseph zegt: "ik vond die thermometer eigenlijk niet nodig, hij lag in mijn bureau. Maar nu zeg ik, hij is verplicht!" Een mooi einde van de dag.
