Admas is een klant van Agriterra. Deze unie bestaat uit 108 coöperaties en meer dan 40.000 individuele boeren zijn hierbij aangesloten. Admas werkt samen met Habesha, een brouwerij onder beheer van Bavaria die 7% van de bierproductie in Ethiopië in handen heeft. Deze brouwerij heeft in 2015 een pilot opgezet, waarbij ze wilden testen of ze via Admas meer brouwgerst van betere kwaliteit geleverd kunnen krijgen.
Een geselecteerde groep boeren ontving zaaigoed en zij volgden trainingen van Agriterra. Ook werden ze bijgestaan door een agronomist, die hen assisteerde bij het inzaaien en verbouwen van de moutgerst.
Maik Voets, derdejaars student Food & Agribusiness aan de HAS, ging voor Agriterra vier maanden naar Ethiopië om bij de desbetreffende pilot een kwaliteitscontrolesysteem op te zetten. Doel hiervan was om de deelnemende coöperaties sterk genoeg te krijgen, zodat zij moutgerst van een goede kwaliteit kunnen leveren.
Enorme groei
Bedrijven zoals Bavaria en Heineken hebben zich in Ethiopië gevestigd omdat het land op allerlei gebieden een enorme groei doormaakt. Het heeft een jonge bevolking, een goed klimaat en vruchtbare grond voor graan. Dit zijn allemaal factoren voor omzetpotentie. Echter, op dit moment is de lokale productie er nog niet. Dat komt onder andere doordat de boeren onvoldoende georganiseerd zijn. Het management van de coöperaties is vaak niet optimaal. Daarbij is er sprake van corruptie in de keten. En ook kunnen er nog heel wat verbeteringen doorgevoerd worden bij bijvoorbeeld de opslag, de manier van oogsten, etc. Dit alles is noodzakelijk voor het produceren van een goede kwaliteit graan.
Daarbij moeten de boeren in gaan zien dat hun langere-termijn-inkomenspositie verbetert als ze hun verkoop laten lopen via de unie in plaats van via een handelaar. Er is dan sprake van een gegarandeerde afzetmarkt en hogere prijzen.
Data verzamelen
Stagiair Maik bezocht onder andere het Agriterra-kantoor in Ethiopië en verrichtte veel veldwerk. Hij ging op bezoek bij de unie, bij de brouwerij en ook bij boeren zelf. Daar bekeek hij: hoe slaan ze het product op, welke procedures er zijn binnen de unie en haar cooperaties en hoe de organisatie van de inkoop het beste georganiseerd kan worden binnen deze organisaties? Ook gaf hij samen met de lokale bedrijfsadviseur van Agriterra trainingen aan de boeren en coöperaties.
Maik zag direct enkele verbeterpunten. Hij vertelt: “Het kan allemaal veel professioneler. Coöperaties moeten een georganiseerde inkoop toepassen. De boeren moeten een goede service krijgen van deze coöperaties, anders dan zullen deze boeren er in volgende jaren voor kiezen om hun moutgerst niet via de coöperatie te vermarkten.”
De betaling van Habesha aan de coöperaties vindt plaats aan de hand van de kwaliteit van het geleverde product. Het graan wordt gecontroleerd met behulp van verschillende parameters. Het is erg belangrijk dat die controles goed georganiseerd verlopen.
Maik heeft een Excel-bestand opgezet waarin allerlei data moeten worden ingevuld. Het was tot dan toe bijvoorbeeld onduidelijk wat er bij iedere boer op het veld stond en waar en hoeveel grond iedere boer in zijn bezit had. Nu pakt de coöperatie bij de betaling het bestand erbij en dan kunnen ze zien hoeveel de boer had kunnen produceren, zodat er niet gesjoemeld wordt. Fraude wordt zo gereduceerd.
Maik legt ook uit dat de coöperaties door middel van de Excel-sheet nu kunnen berekenen hoeveel ze als lening moeten aanvragen bij de unie. Daar was voorheen weinig zicht op.
Zelf doen
De pilot is er om van te leren en dat kan door middel van het conclusies trekken uit de verzamelde data. “Als je alle gevraagde gegevens hebt ingevuld, dan weet je precies hoe de boeren gepresteerd hebben. En als je bijvoorbeeld ziet dat de boeren die wel onkruid hebben gewied beter scoren dan de boeren die dat niet gedaan hebben, dan kun je daar het volgende seizoen mee aan de slag. Deze voorbeelden van de zogenaamde ‘model farmers’ erbij pakken tijdens een training heeft een grote invloed op de andere boeren in de pilot. Het is echter wel belangrijk dat de coöperaties er zelf meer energie in gaan steken. Agriterra kan hen voor nu wel helpen, maar ze moeten het uiteindelijk wel zelf doen.”
Op dit moment wordt er geoogst in Ethiopië. De resultaten zijn dus nog niet bekend. Maik zal nog even moeten afwachten of de pilot geslaagd is. “Deze stage was interessant, omdat ze mijn aanbevelingen direct hebben overgenomen. Maar ik ben nu wel erg benieuwd naar hoe het allemaal uitpakt. Ik kan wel aanbevelingen doen, maar pas na de oogst kan ik zien of het werkelijk geholpen heeft en resultaat heeft opgeleverd.”
