Op stage in Tanzania

11-05-2015 Rik Verhoeven en Nick Hogervorst zijn beide derdejaars student van de HAS en volgen de opleiding 'International Food and Agribusiness'. Voor hun stage zijn ze voor Agriterra zo'n 20 weken naar het zuiden van Tanzania geweest. Daar werkten ze allebei bij een boerencooperatie; Nick bij Rucodia in de stad Songea en Rik bij WAMCS in Lilondo, een dorpje 130 kilometer ten noorden van Songea. Wat hebben ze deze weken mee gemaakt?

Rucodia Company Limited
Rucodia Company Limited is een bedrijf met meer dan 2000 kleinschalige boeren. Het doel is om de zonnebloemboeren te ondersteunen met de kwaliteit van zaad, het transport van de oogst, het verwerken van zaad tot olie en cake, en de marketing en verkoop van gestandaardiseerde producten zoals verpakte olie. Het bedrijf bezit een productiefaciliteit en is in 2013 begonnen met het kopen en verwerken van zonnebloemzaden. 

Rucodia heeft relatief grote bedragen geleend bij de Franse organisatie SIDI, maar heeft moeite met deze terug te betalen binnen de gestelde termijnen. Het managementteam van Rucodia had de boekhouding niet op orde en miste het overzicht in vrijwel alle bedrijfsactiviteiten van aankoop en productie tot de verkoop en marketing. De stage van Nick hield vooral in dat hij het team heeft ondersteund in al deze activiteiten. Zo heeft hij geholpen om procedures te ontwikkelen en structuur aan te brengen in de dagelijkse activiteiten. Daarnaast heeft hij ook een datacollectiesysteem opgezet in samenwerking met Rucodia. Zo kunnen ze nu precies bijhouden hoeveel er geproduceerd wordt, hoe veel olie ze uit een ton zaad halen en of ze daadwerkelijk winst maken of verlies. Met alle procedures, formulieren, rapporten en overzichten nu op hun plaats, heeft het management meer grip op het bedrijf en kunnen ze zich verder ontwikkelen. Als het management van Rucodia dit voortzet, is de kans groter dat ze daadwerkelijk voordeel bieden aan hun 2000 leden/eigenaren en op den duur ook SIDI zullen terug betalen.

Bij Rucodia is het niet alleen organisatorisch lastig geweest, maar ook het halen van de productiedoeleinden lukte niet altijd. Veel technische problemen zorgen voor moeilijkheden en vertragingen, ook de opzet en planning van de productie was verre van optimaal. Daarom heeft Nick samen met de productiemanager nog eens goed naar de productieprocessen gekeken en een optimale planning gemaakt in de vorm een productiehandboek. Daarnaast werd er ook weinig olie verkocht. Samen met het team van Rucodia zijn er verschillende marketingactiviteiten ondernomen tijdens de stage van Nick, zoals een reclamebord bij de weg, gecontracteerde verkopers van Mama Sunflower Oil (het merk van Rucodia) en een kort marktonderzoek gevolgd door de marketingmissie van Maaike Eikeleboom.

WAMCS
WAMCS in Lilondo is een coöperatie die zich richt op Lilondo en vier andere dorpen in de omgeving. De gewassen die in dit gebied het meest geteeld worden, maïs, bonen en koffie, worden door WAMCS verzameld en verkocht. WAMCS zit met enkele grote problemen die erg zorgwekkend zijn voor de toekomst. Het ledenbestand begint te verouderen en het aantal leden loopt terug, jongeren zijn niet geïnteresseerd in boeren en als zij al boer worden, zoeken ze andere wegen voor het verkopen van hun gewassen. Hierdoor blijft WAMCS zitten met een oud ledenbestand en ook de gemiddelde leeftijd in het bestuur ligt hoog en dit bestuur is passief en conservatief. Om dit aan te pakken heeft Rik geassisteerd in het opzetten van een jongerenraad in elk dorp, zodat de jongeren een goede weg hebben voor het geven van hun wensen en adviezen. Als het bestuur de wensen van deze jongerenraden in acht neemt bij het maken van beslissingen, zijn jonge boeren hopelijk eerder geneigd lid te worden van de coöperatie en zo kan de toekomst van WAMCS gewaarborgd worden. Bijkomend voordeel is dat jongeren in deze jongerenraden kunnen leren hoe het is om te werken in het bestuur. Als zij wat ouder zijn, kunnen zij een goede aanvulling zijn voor het algemene bestuur van WAMCS. Dit algemene bestuur is ook door Rik en het WAMCS management getraind op het gebied van leiderschap. Het is de bedoeling dat zij meer initiatief gaan tonen en beslissingen zelf maken in plaats van het management.

Voor WAMCS is het bereiken van een goede markt voor met name maïs en bonen erg moeilijk. Op dit moment wordt de maïs, dat het grootste aandeel heeft binnen WAMCS, verkocht aan het World Food Program en de National Food Reserve Authority, maar zij betalen beide lage prijzen hiervoor. Een optie voor betere prijzen is het malen van maïs. Dit is onderzocht in samenwerking met een Tanzaniaanse consultant en er is besloten voorlopig te blijven werken aan het vinden van goede klanten voor maïskorrels.

Een andere taak van Rik was het meewerken aan de follow-up van een training over biologische inputs die gegeven is in mei door Rubèn Borge, consultant en oprichter van Rockin’ Soils, aan een aantal boeren van WAMCS. Deze training hebben alle boeren als erg leerzaam ervaren, maar een gedegen follow-up is nodig zodat er echt wat gedaan wordt met de kennis die de boeren toen hebben opgedaan. De eerste stap is tijdens Rik zijn stageperiode gezet door het organiseren van een terugkomdag in samenwerking met leden van een andere getrainde coöperatie (MVIWAMBI).

Wat vonden Nick en Rik er zelf van?
Nick: “Ik heb via Agriterra twintig weken met het team van Rucodia mogen werken, diep in het zuiden van Tanzania. Ik heb daar geobserveerd en ondersteund en geprobeerd waardevol te zijn daar waar Rucodia de meeste problemen had. Ik werd opgenomen in het team als collega, maar ook als vriend. Samen hebben we veel stappen gemaakt en ik ben trots op de vooruitgang die Rucodia heeft geboekt. Werken in een land als Tanzania waar alles radicaal anders is dan in Nederland brengt veel nieuwe uitdagingen en ervaringen. Ik geloof dat mijn grootste toegevoegde waarde was dat ik uit een ander land kom met een andere manier van denken en werken. Mijn Tanzaniaanse collega’s en ik hebben enorm veel van elkaar geleerd. Ik begrijp nu weer een stukje beter hoe de wereld in elkaar steekt en heb meer over mijzelf geleerd. Al met al een ervaring om nooit te vergeten.”

Rik: “Ik heb een erg mooie tijd gehad in Tanzania en was erg blij met Alex Danissen als goede en professionele begeleider. Het was voor mij de eerste keer in Afrika, best een uitdaging. Het zien met eigen ogen wat je op school leert; hoe mensen hier werken en hoe de ketens in elkaar zitten; een onmisbare ervaring in een latere carrière als je het mij vraagt. Maar ook genieten en veel zien van een van de mooiste landen ter wereld; Tanzania.”

 

Rik Verhoeven en Nick Hogervorst


Share this article:
Lokaal
Gefocust
Verbonden
Kwaliteit

Adres

Jansbuitensingel 7
6811 AA Arnhem
The Netherlands

+31 (0)26 44 55 445
agriterra@agriterra.org