Van 22 to 26 september hebben acht boeren bestuurders en even zoveel medewerkers van vier Tanzaniaanse boerencoöperaties deelgenomen aan een intensieve cursus “Gezond financieel beheer van landbouwcoöperaties”. In samenwerking met de Engelse organisatie Mango heeft Agriterra een veel omvattende en praktijkgerichte cursus ontwikkeld om het financieel management binnen coöperaties te verbeteren. De cursus is aangepast aan de lokale praktijk en wetgeving en ook nog eens vertaald en gegeven in het Swahili. De deelnemende coöperaties hebben hun praktijkervaringen gedeeld en getoetst aan de Best Practices als het gaat om plannen & budgetteren, boekhouden, rapportage & analyse, en interne & externe controle.
Net als in Nederland, is balansen lezen en interpreteren niet de dagelijkse bezigheid van Tanzaniaanse boeren. Maar ook de managers en boekhouders hadden behoefte om hun kennis op te frissen!
Meneer Brown, bestuurder bij de coöperatieve thee-boeren bank RSTGA-Saccos (3000 leden, 250.000 euro jaarlijkse leningen aan leden) dacht altijd dat het positief is om wat over te houden onder de streep en feliciteerde dan het management. Maar hij stond er eigenlijk niet bij stil dat een positief saldo niets zegt als je niet tegelijk kijkt of de doelen gehaald zijn, zoals ledenaanwas en groei leningenportfolio.
Kasian Mapunda is koffieboer en vicevoorzitter van Mviwambi, een groeiende koffiecoöperatie van 2500 leden. Sinds kort heeft de coöperatie een boekhoudster aangenomen. Daarvoor deed het bestuur zowat alles zelf. “De uitdaging bij ons”, zegt Kasian, “is dat wij als bestuur taken aan het personeel moeten gaan delegeren zonder dat we grip verliezen op de gang van zaken, anders worden we zenuwachtig”.
Naast technische kennis ging de cursus ook in op de rolverdeling tussen bestuur en management als het gaat om financieel beheer. Al zit het management dagelijks achter de computer, het bestuur moet wel de koers uitzetten, en bij gebrek aan een raad van toezicht (die voor reguliere coöperaties in Tanzania niet verplicht is) moet er wel ijzersterke opvolging en controle procedures zijn. Dat men met delegeren enkel taken overdraagt maar dat de verantwoordelijkheid bij jezelf blijft, dat was voor vele een grote eye-opener.
Genoeg nieuwe inzichten en opgedane kennis waarmee allen aan de slag gaan in hun eigen coöperatie. De praktijk is weerbarstig en dat weet Agriterra ook; daarom leveren Agriterra’s bedrijfseconomisch adviseurs na de cursus ondersteuning op maat om daadwerkelijk het financieel management bij elke coöperatie te versterken.
Alex Danissen, bedrijfseconomisch adviseur Agriterra
vanuit Tanzania