Het is toch weer even schakelen als we bij de boeren in de stal komen. Voor Wendy en Jan is het de eerste keer op Java, maar het is voor ons alle vier snel weer duidelijk; het gaat hier om de basisadviezen; voldoende voer, water en hygiëne. In tweetallen met hulp van lokale adviseurs van Frisian Flag Indonesia, de lokale dochter van RFC, geven we trainingen. De melkles waarbij met name het weglaten van het wassen van de koe centraal staat en het voldoende geven van goed voer zijn vaak de items. Ook hier zijn boeren die TMR toepassen, alleen is dit vaak amper voldoende voor 10 kg melk per dag. We proberen dan de beschikbare voedermiddelen zo goed mogelijk te verdelen afhankelijk van de lactatie stadia. Gelukkig zijn de boeren leergierig, met name de boerinnen, zij zijn degene die aantekeningen maken tijdens de trainingen.
De omstandigheden op Indonesië waarmee de boeren hier te kampen hebben zijn ook niet te vergelijken met die van ons. Land is er nauwelijks beschikbaar, waardoor het meeste gras wordt gesneden op plekken (wegbermen) die niet geschikt zijn voor rijst of groente. Mest wetgeving is er nog niet geïntroduceerd. Zo weet de ene boer de mest tot waarde te brengen door het te drogen en gezakt te verkopen, zo spoelt de andere boer het weg en loopt het in de rivier.
Kennisdelen onderling, wat we in Nederland de normaalste zaak van de wereld vinden, is erg ongewoon. Het gemiddelde niveau is hier weliswaar laag, maar ook hier zijn voorlopers. We geven de lokale coöperaties dan ook het advies om deze voorlopers te betrekken bij de verbetering van het kennisniveau. De laatste week gaan we naar twee totaal verschillende situaties. Het ene team gaat, op verzoek van de boeren, advies geven over de bouw van een ligboxenstal. Het andere team gaat, naast nieuwe boeren, ook boeren van vorig jaar bezoeken. We zijn benieuwd om te zien of adviezen in praktijk zijn gebracht. In een volgende column volgt meer.