Verkoop ledenaandelen voor nieuwe Ethiopische meelfabriek

De Ethiopische unie Raya Wakena opende met ondersteuning van Agriterra eind 2015 een eigen meelfabriek. Deze fabriek kwam er mede doordat boeren ledencertificaten van de eigen coöperatie kochten. De fabriek geeft de boeren een gegarandeerde afzet en creëert extra werkgelegenheid in de regio. 

Agriterra is vanaf 2013 betrokken bij Raya Wakena. Samen met de unie is er een actieplan opgesteld dat uiteindelijk resulteerde in de nieuwe fabriek. Verschillende Agripoolers hebben hieraan met hun kennis en kunde bijgedragen.
De belangrijkste actieplanpunten die tot de nieuwe fabriek hebben geleid:

• Opstellen businessplan voor de meelfabriek
• Aandelen aan leden verkopen
• Lening verkrijgen voor de fabriek
• Organisatie versterken
• Betere onderlinge samenwerking met de leden en andere coöperaties

Raya Wakena unie
De unie werd in 2004 door negen verschillende coöperaties opgericht. Nu is het aantal gegroeid naar 44 coöperaties met samen ruim 18.000 leden. Verreweg de meeste aangesloten boeren produceren lijnzaad en nigerzaad dat gebruikt wordt voor het maken van meel. Raya Wakena verzorgt de distributie en verwerking van het zaad en levert zaaigoed, meststoffen en ondersteuning aan de leden.

Actieplan 2013
Raya Wakena was met ondersteuning van Agripoolers in staat om zelf een goed businessplan op te stellen. Om van het ‘actieplan 2013’ een succes te maken is er vooral ingezet op training, coaching en advies. Dit werd begeleid door Agriterra. Dit leidde tot een degelijk businessplan voor de fabriek. Hierbij lag de focus voornamelijk op het versterken van het eigen vermogen door het uitgeven van ledenaandelen en het verkrijgen van een eerlijke banklening. Met het extra opgehaalde geld van de leden werd de fabriek gebouwd.  

Vooral de verkoop van de aandelen was één groot succes. Naast extra financiële armslag versterkt het ‘t commitment van de leden met de unie. In 2014 werd er een miljoen ETB (ongeveer 38.000 euro) via de eigen leden opgehaald. Verder werd het mogelijke productieoverschot voor de komende jaren in kaart gebracht. Op basis van deze cijfers werd er een contract gesloten met de Ethiopian Grain Trade Agency (EGTA). Zij nemen op commissiebasis het overschot aan productie af. Dit zorgde al voor een gegarandeerde afzet van ongeveer 19.000 kwantalen tarwe.

Agripoolers maken het verschil
Het verhaal van Raya Wakena is mede een succes door de ondersteuning van verschillende Agripoolers. Eén van hen is Jacqueline Niessen. Zij is directeur Human Resources bij Avebe en werkte daarvoor bij FrieslandCampina. Ze bezocht de unie in 2015 en in 2016 en adviseerde voornamelijk op HR-gebied.

Niessen: “Toen ik in 2015 voor de groep stond, dacht ik echt: wat gaat er gebeuren? Nu, één jaar later, zie ik een meelfabriek die af is en waar 80 mensen werken. Verder is er een HR-manager aangenomen die een performance manager heeft aangesteld en selectiecommissies heeft ingevoerd. Raya Wakena heeft een heuse professionaliseringsslag gemaakt, waardoor de seinen op groen staan.”

Nederland als voorbeeld
Hiervoor is het belangrijk om het vertrouwen van de leden te winnen. In coöperaties zitten mensen met verschillende belangen en competenties. Dat moet het bestuur goed weten te managen. Niessen: “Als voorbeeld heb ik ze daarom gewezen op het succes en het ontslaan van coöperaties in Nederland. Met een succesverhaal win je vaak het vertrouwen van een groep.”

Dit wordt bevestigd door de Managing Director van Raya Wanka. Hij vindt het belangrijk dat Niessen als zelf van een coöperatie komt en weet wat daar speelt. Niessen vertelde dat Avebe in het verleden ook de nodige problemen heeft gekend en er weer bovenop is gekomen. Hij dacht toen: ‘als zij het kunnen, dan kan ik het ook’.

Dat lukt zeker als ook lokale mensen daaraan bijdragen, zoals de Ethiopische bedrijfsadviseur van Agriterra Ysakor. Hij vergezelde Niessen tijdens haar bezoek aan Raya Wanka. Hij heeft in Engeland een MBA gehaald en is daarna teruggekeerd naar zijn thuisland. De perfecte succesformule is een mix van: lokale adviseurs, Nederlandse adviseurs en Agripoolers! 

“Met een succesverhaal win je vaak het vertrouwen van een groep.”