Samen actief in Zambia

29-05-2017

Nicole van Hoof schreef een verslag over haar ervaringen in Zambia, waar ze samen met Anke de Brouwer was. "We kennen elkaar nog van de ZLTO waar Anke werkt als relatiebeheerder. Ze neemt dus veel ervaring mee als het gaat om ledencontact en dienstverlening aan de boeren. Voor mij is het alweer de vijfde keer dat ik deze workshop ga geven, dus leuk om het samen te doen zodat Anke de volgende keer alleen op pad kan. Zo zorgt Agriterra ervoor dat kennis op allerlei manieren wordt verspreid.

Rondleiding

Onderweg naar Zambia via Dubai en in de auto op weg van Lusaka naar Nyimba hebben we genoeg tijd om bij te kletsen. Maar ook om te genieten van het Zambiaanse landschap en de mensen om ons heen. We vragen de lokale bedrijfsadviseur Chaboto de oren van zijn hoofd over hoe het allemaal gaat in Zambia. En zoals meestal zijn er veel verschillen maar als het gaat om hoe boeren werken binnen een organisatie ook veel overeenkomsten.

Op zondagmiddag bezoeken we één van die boeren die ons trots rondleidt over zijn land. Hij heeft mais voor consumptie en niet voor dierenvoeding zoals bij ons wat ze, misschien wel terecht, heel raar vinden. Daarnaast verbouwen ze zoete aardappelen, sinaasappelen, suikerriet en andere groenten. Zijn vrouw laat trots het kippenhok zien waar de kippen boven de geiten slapen. Het erf ziet er echt schoon en mooi uit. Na de rondleiding zitten er ineens 16 boeren op bankjes die ons aanstaren. Ervoor drie kleine stoeltjes waar wij dan op moeten zitten. We beginnen maar met te vragen waar hun uitdagingen liggen, maar ook waar ze trots op zijn. Dat zorgt wel voor een mooie discussie. Water is het grootste probleem; hoe houden ze het water van het regenseizoen vast voor de akkers? Ook arbeid is een uitdaging; alles gaat handmatig en kost dus veel tijd. Veel boeren zetten gevangenen in die weinig geld kosten en veel werk verzetten.

'Sustainable Services'

Ze zijn erg blij met hun Informatie Centrum; dat is een groep boeren die samen praten over wat hen bezig houdt en hun kennis delen. Een beetje zoals onze lokale afdelingen en studiegroepen. Samenwerking is ook hier het sleutelwoord om verder te ontwikkelen.

De volgende dagen geven we de workshop ‘sustainable services’ aan een groep enthousiaste boeren, bestuur en management van de Nyimba District Farmers Association. Ze hebben al een redelijk goede dienstverleningsstructuur, maar ze willen heel veel trainingen geven die veel teveel geld zouden kosten. Prioriteiten stellen is dus de uitdaging. Dan doen we onder meer door ze te laten nadenken over welke andere dienstverleeners er actief zijn en hoe die het doen. Ook de kosten en de mogelijkheden brengen we kritisch in beeld.

Het is mooi om te zien dat we kleine stapjes kunnen zetten in het veranderen van hun houding van ‘hand ophouden bij donoren’ om hun  dienstverlening te betalen naar ‘zelf kijken hoe je de kosten zo laag mogelijk kunt houden’. Bijvoorbeeld door meer trainingen in het veld te doen. Of door uiteindelijk zelf de transportkosten te gaan betalen. Als ik echter begin over het skippen van de vergoeding voor eten, begint iedereen te lachen. Eten is immers heel erg belangrijk; dat kunnen ze echt niet missen.

Duurzame dienstverlening

De workshop eindigt met een drietal goede plannen waarmee de organisatie echt verder kan op weg naar een duurzame dienstverlening. Ze hebben zelf een fantastische oplossing voor de kosten bedacht; iedere training wordt door boeren betaald door 1 geit mee te nemen; dan betalen ze toch maar mooi 300 kwacha (ca 30 euro). Ik lig in een deuk en zeg dat ik dat voortaan ook voor mijn trainingen in Nederland ga vragen. Ad rem antwoorden ze dat zij tenminste het vlees eten van die geit en niet alleen de melk. Die zit!

Op zich hadden we deze plannen zelf in een paar uur kunnen maken, maar omdat we dit nu echt samen hebben gedaan via diverse stappen, zijn de plannen hun plannen geworden. Daarmee is de kans veel groter dat ze ook echt worden uitgevoerd. Tevreden en vol indrukken gaan we weer naar huis."

Nicole van Hoof
Vrouwen van Nu