Kennismaking
Op de eerste dag hebben we kennis gemaakt met de staf en een rondleiding gehad door de coöperatie en alle faciliteiten bekeken. Het eerste wat opvalt, is dat in de opslagloodsen zowel onbewerkte als bewerkte rijst ligt opgeslagen direct naast een voorraad kunstmest. Daarnaast is er geen efficiënte indeling van het terrein. Hierdoor kruisen de verschillende logistieke stromen elkaar en zijn de afstanden veel groter zijn dan nodig. Opvallend is verder dat de staf vooral de hoge kosten voor arbeid als aandachtspunt ziet. Dit ondanks de lage lonen in Kenia en het feit dat 45% van de beroepsbevolking zonder werk zit. In de avonduren hebben we samen met de heer Meinderts een nieuwe bedrijfsindeling gemaakt waardoor er meer efficiëntie bereikt kan worden binnen de bedrijfsprocessen. Onze aanbeveling wordt de volgende dag goed ontvangen door één van de managers.
Overcapaciteit verwerkingslijnen
Het volgende aandachtspunt is de grote overcapaciteit van de verwerkingslijnen voor de rijst. Er zijn twee verwerkingslijnen waarin de rijst schoongemaakt en bewerkt wordt zodat deze daarna verkocht kan worden. Op dit moment wordt niet de volledige productiecapaciteit benut. Eén van de verwerkingslijnen staat stil en de tweede maakt slechts 1740 draaiuren op jaarbasis. Dit terwijl er met twee ploegen (van 8 uur) per dag, 6 dagen per week gewerkt wordt. In totaal zijn er dus maximaal 4800 draaiurenmogelijk per jaar. Er valt dus nog een grote slag te maken. Laat staan wanneer er volcontinu (24/6) zou worden geproduceerd. Volgens de staf ligt de oorzaak in het aanbod van rijst door de leden. Slechts een kleine 10% wordt verkocht aan de coöperatie. Het resterende deel gaat via lokale handelaren en is voor eigen consumptie bestemd. Het probleem is een gebrek aan liquide middelen waardoor de leden pas na drie maanden betaald worden. Met de accountant ga ik de komende dagen werken aan een meerjaren rentabiliteits- en liquiditeitsplanning om inzage te krijgen in de liquiditeitsbehoefte. Het zal een kwestie zijn van zoeken naar creatieve oplossingen. De banken zijn niet bereid om veel te lenen en de rente is hoog (17%). Op woensdag heb ik een gesprek met de bankmanager om na te gaan wat de mogelijkheden zijn. Nog twee dagen dus om een voorstel uit te werken.
Loonbedrijf
Ook het loonbedrijf is niet efficiënt. Op het moment van ons bezoek staan 7 van 11 tractoren stil. Dit terwijl voor het transport van de rijst naar de coöperatie toe derden ingehuurd worden. Wanneer ik dit aankaart bij de manager vertelt hij dat ze al 10 trailers in bestelling hebben staan maar dat deze nog niet afgeleverd zijn. Een overzicht van het aantal draaiuren per bedrijfsmiddel ontbreekt zodat niet duidelijk is of er sprake is van een structurele overcapaciteit. Men heeft ook de beschikking over twee rijstcombines die slechts zes maanden per jaar gebruikt worden en dan voor maximaal 8 uur per dag. Ons eerste voorstel is dan ook om met twee ploegen te gaan werken (mits mogelijk i.v.m. de luchtvochtigheid) waardoor de vaste kosten per draaiuren drastisch verlaagd worden. Het voorstel om ook op zondag te werken is een brug te ver. Op dinsdag wordt de kostprijsberekening per machine-uur met de accountant doorgenomen. Een slimme vrouw die al snel door heeft dat wanneer er meer draaiuren gemaakt worden de coöperatie de tarieven kan verlagen en toch meer winst kan genereren.
Ten slotte zijn we kort de rijstvelden ingegaan om met boeren te praten. Dit levert nieuwe inzichten op. Eén ding is wel duidelijk. Men is blij met de coöperatie, echter men heeft veel sneller cash nodig om alles te kunnen betalen. Zo blijkt dus dat in Kenia dezelfde wetten gelden als in Nederland “Cash is King”.
Lees meer van de blog van Peter.
