Vrouwen met potentie en ambitie

Zijn hele leven heeft Bert al interesse gehad voor andere culturen. “Ik heb onder andere Afrikaanse ondernemers begeleid die zich nieuw in Nederland vestigden. Daarnaast kijk ik altijd graag over de schutting naar traditionele sociale verhoudingen. Wat en hoe doen andere mensen dat? Ik heb daar ook veel literatuur over gelezen en bijvoorbeeld ook over de geschiedenis van de slavernij. Zuid-Afrika heb ik al wel eens bezocht, maar in Kenia was ik nog niet eerder geweest. Het was een dus een nieuwe ervaring, maar het voelde toch heel vertrouwd.”

Bert ontwikkelde de training samen met Bertken de Leede, bedrijfsadviseur Agriterra Nederland en Stellah Nyagah, bedrijfsadviseur Agriterra Kenia. Ze verzorgden de training met z’n drieën. “We hebben prettig samengewerkt en het was ook goed om frisse feedback te krijgen op mijn eigen trainings-vaardigheden.” Hij was onder de indruk van de deelnemers die afkomstig waren uit Zambia, Kenia en Oeganda. “Ik heb genoten van allemaal. Het waren niet persé hoog opgeleide vrouwen, maar vrouwen die zichzelf zo gepositioneerd hadden. Ze wilden leren, hadden potentie en ambitie. Ze hebben zichzelf, vaak tegen de stroom in, op niveau gebracht. We hebben twee avonden ‘storytelling’ gehad en dat vond ik erg interessant. Dit waren allemaal vrouwen waar je op termijn de oorlog mee kunt winnen.” 

Bert begon de training met het terughalen van de beginselen van eerdere trainingen en de vraag: wat zien jullie als kenmerken van goed leiderschap? Van daaruit werkte hij verder. Een cultuurverschil tussen de Westerse en de Afrikaanse wereld was het geven van feedback. “Hier in Nederland zijn we heel erg direct. Daar begonnen de deelnemers pas met praten als er iets aan hen gevraagd werd. We vroegen hen hoe zij feedback zouden geven. Ze antwoordden: ”We doen het voor of we helpen iemand als het anders kan.” 

Doorvragen en samenvatten

Een belangrijk onderwerp tijdens de training was: Hoe ga je om met politiek strategische krachtenvelden? Hoe positioneer je je in het bestuur en hoe maak je gebruik van je omgeving om je doel te bereiken? 
De deelnemers waren enthousiast over het zogenaamde MAFSAC-model, dat behandelt hoe je het beste een boodschap kunt overbrengen (Message, Active listening, Further asking, Summarise, Agreement en Controlor / Conclusion). 
“We hebben dit met elkaar geoefend. Vooral het doorvragen en samenvatten was een echte eye-opener. Dit zorgt voor verbinding. Door middel van rollenspellen hebben we de vrouwen mannengedrag laten vertonen. Dat was hilarisch. Ze hebben gelachen, maar ook serieus geoefend met: hoe ga ik nu om met iemand die dominant mannelijk gedrag vertoond?” 

 

“Vrouwen moeten beseffen dat ze veel kunnen brengen in een bestuur van een coöperatie”, vindt Bert. “Ze zijn bijvoorbeeld vaak realistischer met betrekking tot het inventariseren van risico’s. De deelnemers zijn van plan om in hun besturen aan te dringen op meer vrouwelijke bestuurders. Het heette wel een ‘Female Leadership Training’, maar het doel is een ‘shared leadership’, want een gemengd bestuur is natuurlijk het allerbeste. Tijdens de training hebben ze  geleerd om hun doel te blijven vasthouden. Om intelligent met de situatie om te gaan. Om te werken aan relaties en goed gebruik te maken van de politiek strategische velden.” 

Een vraag die Bert na afloop vaak kreeg van andere Nederlanders was: Hoe kon je nu als blanke man in Afrika een ‘Female Leadership Training’ verzorgen? “Maar”, antwoordt Bert, “voor de deelnemers maakte het helemaal niet uit. Ze zagen mij als iemand die kennis overdroeg, die ze konden gebruiken. Ik heb geen weerstanden gevoeld en had een goed contact met de deelnemers. Nu nog steeds in onze Whats App-groep. Bovendien deed ik de training natuurlijk samen met Bertken en Stellah.”

Doorgaan

De training is nu vooral gericht op Afrikaanse vrouwen, maar kan makkelijk aangepast worden volgens Bert. “Het is geschikt materiaal waarmee je de markt op kunt. Het zou leuk zijn om de training breder uit te zetten. Je moet als trainer wel een bepaalde bagage hebben. Met name het schakelen tussen de inhoud en het niveau vergt trainerscapaciteit. Je moet goed kunnen aanvoelen waar behoefte aan is bij de deelnemers.” 

Bert heeft veel respect voor de instelling van de deelnemers. “De mentaliteit vind ik bewonderingswaardig. Het Christelijk geloof zit heel erg in hun attitude. Zelfs als ze tegenslag hebben, dan danken ze God voor de goede tijden en maken ze er het beste van. In deze corona-tijd zou ik iedereen eigenlijk toewensen om daar een voorbeeld aan te nemen. Mensen hier klagen er over dat ze niet naar de kapper of het theater kunnen. Daar zeuren ze niet, maar rechten ze hun rug en gaan door. Fantastisch! Al met al was deze training in Kenia een fantastische ervaring. Ik zou morgen zo weer gaan!” 

Bert Overbeek